Παρασκευή 4 Φεβρουαρίου 2011

Το αντίκτυπο Parker στο ελληνικό κρασί

Να ένας τίτλος που μπορεί να μας στερήσει αυτόματα το 95% των αναγνωστών του περιοδικού! Ποιος είναι ο Parker; Γιατί η ύπαρξή του έχει αντίκτυπο στο ελληνικό κρασί; Και σε τελευταία ανάλυση, τι σας νοιάζει εσάς;




Εύλογα ερωτήματα, δεν λέω. Παραδεχτείτε το, όμως, σας τράβηξα την προσοχή. Άλλωστε, πραγματικά πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο να σας συστήσω τον πιο διάσημο… συνάδελφό μας στον κόσμο! Έναν οινοκριτικό για τον οποίο οι «Los Angeles Times» έχουν γράψει ότι είναι ο άνθρωπος με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο του κρασιού, το εγκυρότατο περιοδικό κρασιού «Decanter» θεωρεί ότι η επιρροή του δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της οινο-δημοσιογραφίας, ενώ και ο ίδιος ο Ζακ Σιράκ, όταν ήταν πρόεδρος της Γαλλίας, είχε δηλώσει ότι ο Parker είναι ο κριτικός που η γνώμη του επηρεάζει περισσότερο σε ό,τι αφορά το γαλλικό κρασί! Μια πρώτη εικόνα την πήρατε. Σωστά; Αν μάλιστα αναλογιστείτε ότι o Robert Parker είναι Αμερικανός, τότε η δήλωση του πρώην Γάλλου Πρόεδρου αποκτά άλλη διάσταση.

Λέγεται ότι εξαιτίας της επιρροής του έχει δεχθεί απειλές κατά της ζωής του, ενώ όχι ένας άλλα δύο οινοπαραγωγοί του Bordeaux τού έχουν προσφέρει… σεξουαλικές χάρες από τις κόρες τους! Το σίγουρο πάντως είναι ότι πριν από μερικά χρόνια ο διευθυντής ενός από τα μεγαλύτερα κρασιά στον κόσμο, του Chateau Cheval Blanc, ήταν τόσο έξαλλος με μια κριτική του Parker, που όταν εκείνος επισκέφθηκε το chateau, άφησε ένα σκυλί του να του επιτεθεί και να τον δαγκώσει! Όταν ο Parker ζήτησε κάτι για να δέσει το πόδι του που αιμορραγούσε, εκείνος του έδωσε ένα... αντίγραφο από την κριτική του. Μπορώ να φανταστώ πολλούς συναδέλφους να παρακαλάνε για μια τέτοια στιγμή καταξίωσης! Διότι για δήλωση αναγνώρισης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ας μην το κουβεντιάζουμε!

Ο Robert Parker γεννήθηκε το 1947 στη Βαλτιμόρη του Maryland και είναι δικηγόρος. Άσκησε το επάγγελμα για μια δεκαετία, από το 1973 που τελείωσε τις σπουδές του και πριν ασχοληθεί ολοκληρωτικά στο κρασί. Το ενδιαφέρον του για το κρασί ξεκίνησε το 1967, όταν πήγε για ένα μήνα διακοπές σε μια φίλη του (και μετέπειτα γυναίκα του μέχρι σήμερα) στην Αλσατία. Αφοσιώθηκε όμως στην κριτική των κρασιών το 1975 και εξέδωσε το newsletter του, το «The Wine Advocate», το 1978.



Η αδιαμφισβήτητη ικανότητά του να δοκιμάζει κρασί, η απίστευτη μνήμη του αλλά και οι ακριβέστατες περιγραφές του σε συνδυασμό με την πιασάρικη εκατοντάβαθμη κλίμακα βαθμολογίας του, η οποία καθιερώθηκε παγκόσμια (χάρη και στο περιοδικό «Wine Spectator»), τον ανέδειξαν ως τον διασημότερο οινοκριτικό του κόσμου. Ο Robert Parker, με τις κριτικές του, επηρεάζει σίγουρα ένα μεγάλο μέρος των καταναλωτών, επηρεάζει όμως ακόμη περισσότερο τη βιομηχανία και το εμπόριο του κρασιού, ιδιαίτερα σε ορισμένες περιοχές όπως το Μπορντό. Ολόκληρες οικονομικές μελέτες έχουν εκπονηθεί για το πώς τα σχόλιά του και οι βαθμοί του επηρεάζουν τις τιμές με τις οποίες βγαίνουν στην αγορά τα μεγάλα chateaux του Μπορντό.

Από την άλλη μεριά είναι προφανές ότι απέναντι σ’ αυτό το φαινόμενο υπάρχει και ισχυρός αντίλογος. Πολλοί τον επικρίνουν για την καθιέρωση της εκατοντάβαθμης κλίμακας αξιολόγησης και του καταλογίζουν αποφασιστική συμμετοχή στην ομοιομορφία των κρασιών σήμερα – αφού υποστηρίζουν ότι ο συνδυασμός χαμηλής οξύτητας, υψηλού αλκοόλ και γενναιόδωρου βαρελιού, που χαρακτήρισε το νεοκοσμίτικο στιλ κρασιών, είναι το τρίπτυχο της λεγόμενης «Parker’s taste». Όταν μάλιστα είχε δηλώσει στο δημοφιλέστατο τηλεοπτικό talk-show του CBS «60 minutes» ότι ένα κρασί τού λέει ό,τι έχει να του πει σε πέντε δευτερόλεπτα, έγινε μεγάλο σούσουρο. Oι κατήγοροί του ένιωσαν δικαιωμένοι, μια και σε έναν τόσο λίγο χρόνο, μόνο τον όγκο μπορείς να αντιληφθείς.

Ό,τι και αν του καταλογίζουν, όμως, όσο και αν τον φθονούν για την επιρροή που έχει πάνω στις τιμές και την αγορά του κρασιού, κανείς δεν τον έχει κατηγορήσει για ανηθικότητα ή αναξιοπιστία. Πολλοί μπορούν να διαφωνούν μαζί του για τις μεθόδους ή την αισθητική του, δεν του αμφισβητούν όμως την πρόθεση για αντικειμενικότητα και βέβαια κανείς δεν μπορεί να του αμφισβητήσει την απήχηση· μπορεί μόνο να τη ζηλέψει. Ο ίδιος έχει έναν πολύ αυστηρό κώδικα επαγγελματικής ηθικής, μέχρι σημείου υπερβολής σε ορισμένες περιπτώσεις, που όμως τον έχει δικαιώσει μέχρι σήμερα.

Η σημαία του, πέρα από τα πολλά βιβλία του, είναι το περίφημο newsletter «The Wine Advocate», που ξεκίνησε με 600 συνδρομητές για να ξεπεράσει σήμερα τους 50.000 συνδρομητές σε 37 χώρες του κόσμου. Αν και η κριτική που δέχεται για τη λεγόμενη «Parker’s taste» των κρασιών δεν είναι εντελώς άδικη, ο ίδιος στην ιστοσελίδα του -υποστηρίζοντας την υπεροχή της ενυπόγραφης κριτικής τού ενός απέναντι στις γευσιγνωστικές ομάδες-, μιλά για το πώς ο ένας μπορεί να αντιλαμβάνεται καλύτερα και να αναδεικνύει κρασιά με προσωπικότητα που οι διάφορες επιτροπές (και αναφέρεται κυρίως σε διαγωνισμούς) τείνουν να μην εκτιμούν όσο πρέπει. Και να σας πω κάτι; Ρίχνοντας μια ματιά στα ελληνικά κρασιά που έχουν αναφερθεί και βαθμολογηθεί στο «The Wine Advocate», θα έλεγα ότι μάλλον δικαιώνεται η τοποθέτησή του περί διαιτερότητας, καθώς στις κορυφαίες θέσεις φιγουράρουν επιδόρπια κρασιά αλλά και τα ιδιαίτερα Ασύρτικα της Σαντορίνης.

Ο Parker και το ελληνικό κρασίΕλλάδα είπα; Επιτέλους, να η γέφυρα για να φτάσουμε στον τίτλο του άρθρου. Πήρατε μια ιδέα για τον κύριο Robert M. Parker Jr. και φαντάζομαι ότι καταλαβαίνετε πως το να ασχοληθεί ο κύριος Parker με το ελληνικό κρασί είναι αρκετά σημαντικό γεγονός και ταυτοχρόνως ένα πετραδάκι, που μπορεί να αλλάξει την εικόνα των κρασιών μας στο εξωτερικό. Από το σημείο αυτό μέχρι του να μας τρέχουν τα σάλια επειδή μερικά κρασιά πέτυχαν υψηλές βαθμολογίες, υπάρχει βεβαίως μια απόσταση! Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Κατ’ αρχάς να σας πω ότι προφανώς ο Robert Parker δεν δοκιμάζει πλέον μόνος του τις δεκάδες χιλιάδες των κρασιών που περνούν από τις σελίδες των βιβλίων, του newsletter και της ιστοσελίδας του. Συνεργάζεται με μια αυστηρά επιλεγμένη ομάδα οινοκριτικών που ακολουθούν τους ίδιους αυστηρούς κανόνες δεοντολογίας, οι οποίοι αποκλείουν κάθε σχέση με το εμπόριο, και ο καθένας χρεώνεται κάποιες περιοχές.

Ο ίδιος ο Parker ασχολείται πλέον αποκλειστικά με το Μπορντό, την Κοιλάδα του Ροδανού και την Καλιφόρνια. Περιοχές στις οποίες, παρεμπιπτόντως, έχει και την αποφασιστικότερη επιρροή. Όταν λοιπόν μιλάμε για αντίκτυπο Parker στο ελληνικό κρασί, θα έπρεπε να λέγαμε για αντίκτυπο Mark Squires αν θέλαμε να κυριολεκτήσουμε. Ο Mark Squires είναι ένας ακόμη πρώην δικηγόρος από τη Φιλαδέλφεια. «Χρεώθηκε» την Ελλάδα μαζί με την Κύπρο, τον Λίβανο, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία το 2008, ενώ έχει και το Ισραήλ από το 2007. Ικανότατος δοκιμαστής και ο ίδιος, συστηματικός ερευνητής και δημοσιογράφος, αξιολόγησε για δεύτερη χρονιά ελληνικά κρασιά, από τα οποία 172 πέτυχαν βαθμολογίες πάνω από 70 στα 100 και 20 από αυτά κρίθηκαν εξαιρετικά και πέτυχαν βαθμούς ανάμεσα στο 90 και το 95.

Οι αναλογίες είναι πολύ ικανοποιητικές και οι βαθμολογίες στα 90 του Parker είναι πράγματι από αυτές που χτίζουν καριέρες στα κρασιά! Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η συνολική εικόνα του ελληνικού κρασιού αποκτά κύρος και υπόσταση με τέτοιες επιτυχίες. Από την άλλη όμως, πρέπει να σταθούμε πιο προσεκτικά στα αποτελέσματα· και τότε θα διαπιστώσουμε ότι από τα 20 εξαιρετικά κρασιά, τα μισά είναι επιδόρπια και τα πιο πολλά από αυτά Vinsanto και από τα άλλα δέκα ξηρά, το οκτώ είναι λευκά (τα 7, μάλιστα, Σαντορίνες), ενώ τα άλλα δύο είναι μια Νάουσα και μια Νεμέα. Τι θέλω να πω; Ότι αυτή η εικόνα του ελληνικού κρασιού είναι κάπως αποσπασματική. Δοκιμάστηκαν λίγοι σχετικά παραγωγοί, ακόμη λιγότεροι έφτασαν ψηλά και τη μερίδα του λέοντος της επιτυχίας πήρε –όχι άδικα– η Σαντορίνη.


Το ότι η Ελλάδα ακούγεται με τέτοιες κινήσεις είναι αδιαμφισβήτητο. Το ότι οι βαθμολογίες Parker αποτέλεσαν αφορμή για μερικές δεκάδες δελτία τύπου είναι σίγουρο. Το ότι η Σαντορίνη αναδεικνύεται σε ατμομηχανή του ελληνικού αμπελώνα είναι σίγουρο, επίσης. Το ότι όλα αυτά έγιναν αφορμές για πικρόχολα σχόλια συναδέλφων, για ζήλιες και για αντεγκλήσεις μεταξύ παραγωγών και εγχώριων κριτικών, επίσης είναι γεγονός. Αυτό που δεν είναι καθόλου βέβαιο είναι το αν μια βαθμολογία 170 κρασιών από έναν στενό συνεργάτη του Parker δίνει μια πλήρη εικόνα του ελληνικού κρασιού και αν αυτή η εικόνα που δίνει αρκεί για να ανατρέψει τις χρόνιες αδυναμίες των ελληνικών εξαγωγών. Πολύ φοβάμαι πώς όχι. Εγώ όμως -ως fan του Robert Parker- πιστεύω ότι μακροπρόθεσμα μόνο καλό θα κάνει η ενασχόλησή του με το ελληνικό κρασί. Ελπίζω απλώς, να γίνει πιο συστηματική.

Πάνος Δεληγιάννης

Πηγή:http://www.athinorama.gr/umami/wine/articles/?id=2899

Δεν υπάρχουν σχόλια: