Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2009

Η Θήρα δεν ήταν ποτέ στρογγύλη


Στο συμπέρασμα αυτό έχει καταλήξει η αρχαιολογική ομάδα που σκάβει τα 3-4 τελευταία χρόνια υπό τη διεύθυνση της εφόρου της ΚΑ'Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Μαρίζας Μαρθάρη, ένα κτηριακό σύνολο στη θέση Ράος. Η αρχαιολογική αυτή θέση βρίσκεται στο χείλος της καλντέρας και σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από την προϊστορική πόλη του Ακρωτηρίου.
Το αρχαίο αυτό οικοδόμημα, που χρονολογείται στις αρχές της Υστερης Εποχής του Χαλκού, έχει τουλάχιστον εφτά δωμάτια και αυλή. Θεωρείται πως καταστράφηκε από τους σεισμούς που προηγήθηκαν της μεγάλης έκρηξης του ηφαιστείου, η οποία απέβη μοιραία και για τον προϊστορικό οικισμό. Αν και δεν είναι ακόμη εξακριβωμένο αν πρόκειται για σπίτι ή κάποιας άλλη χρήσης κτίριο, τα φετινά ευρήματα έδειξαν πως επρόκειτο για μια πολυτελή εγκατάσταση, που δυστυχώς δεν σώζεται σε καλή κατάσταση.
Οι τοίχοι των δωματίων έχουν μικρό ύψος (έως 0,50 μ.), αλλά στα στρώματα καταστροφής του κτιρίου βρέθηκαν θαμμένα μεγάλα κομμάτια των τοιχογραφιών που στόλιζαν τους τοίχους, καθώς κι ένα χρυσό δαχτυλίδι με διακοσμητικά στοιχεία. Οι τοιχογραφίες, που έχουν ήδη μεταφερθεί στην Αθήνα και βρίσκονται στα εργαστήρια της Διεύθυνσης Συντήρησης προκειμένου να γίνει η ανασύνθεσή τους, απεικονίζουν ρόδακες και κρίνα, δηλαδή τα γνώριμα μοτίβα που βλέπουμε να επαναλαμβάνονται στις περίφημες τοιχογραφίες του Ακρωτηρίου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θήρας.
Το κτίριο της καλντέρας, όμως, δεν ανήκει στην πόλη του Ακρωτηρίου, ούτε στα περίχωρά της, αλλά σε μια ευρύτερη περιοχή. Εκεί κοντά, στη θέση Μπάλος, Γάλλοι αρχαιολόγοι τον 19ο αιώνα είχαν αποκαλύψει μια παρόμοια εγκατάσταση χωρίς τα πολυτελή ευρήματα αυτής της ανασκαφής. Αυτό σημαίνει πως υπήρχαν ενδεχομένως κι άλλες τέτοιους είδους οικιστικές μονάδες στην ευρύτερη περιοχή, σύμφωνα με την κ. Μαρθάρη, η οποία θα παρουσιάσει τις τοιχογραφίες και το σύνολο των ευρημάτων της ανασκαφής απόψε, στις 8 μ.μ., στο Δανέζικο Ινστιτούτο (Χαιρεφώντος 14Α, πλατεία Αγίας Αικατερίνης, Πλάκα).
Ωστόσο, πίσω από αυτό το εύρημα κρύβεται ένα πολύ πιο σημαντικό στοιχείο για το νησί ολόκληρο. «Με βάση τις τελευταίες έρευνες των ηφαιστειολόγων και γεωλόγων έχουμε πλέον αντιληφθεί ότι η Θήρα της εποχής του Χαλκού δεν ήταν στρογγύλη, αλλά περίπου όπως η σημερινή, δηλαδή με καλντέρα (εδαφική κοιλότητα σε σχήμα κώνου από ηφαιστειακή έκκρηξη). Αρα, οι κάτοικοι της περιοχής Ράος έβλεπαν την ίδια θέα που βλέπουμε κι εμείς σήμερα», μας λέει η κ. Μαρθάρη.
Θυμίζουμε πως η αρχαία ονομασία της Σαντορίνης είναι Στρογγύλη γιατί αυτή ήταν η εικόνα που παρουσίαζε το νησί. Αποκαλείται «Στρογγύλη» από τους αρχαίους Ελληνες περίπου από το 1645 π.Χ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: